بازار خودروی ایران سال‌ها تحت تأثیر قوانین سخت‌گیرانه و محدودیت‌های ارزی با رکود واردات روبه‌رو بود. ورود خودروهای خارجی به کشور برای بسیاری از مصرف‌کنندگان بیشتر یک آرزو بود تا واقعیت. حالا با مصوبه جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت شرایط تغییر کرده است. از این پس امکان واردات خودرو برای ایرانیان خارج از کشور فراهم شده است؛ تصمیمی که می‌تواند برای بازار داخلی نیز پیامدهای مهمی داشته باشد.
⸻
شرایط جدید واردات خودرو برای ایرانیان خارج از کشور
بر اساس بخشنامه وزارت صمت، ایرانیان مقیم خارج می‌توانند یک دستگاه خودرو وارد کنند. برای این کار نیازی به انتقال ارز از داخل کشور وجود ندارد. همچنین محدودیت‌های ارزی و سهمیه‌ای نیز حذف شده است.
جزئیات این طرح:
• هر فرد امکان واردات یک خودرو را دارد.
• خودرو باید صفر یا حداکثر پنج سال کارکرد داشته باشد.
• ثبت سفارش تا پایان سال ۱۴۰۴ معتبر است.
• برندها و مدل‌های مجاز توسط وزارت صمت اعلام خواهد شد.
⸻
جامعه هدف طرح واردات خودرو
این طرح برای دو گروه اصلی در نظر گرفته شده است:
1. ایرانیان دارای اقامت در خارج از کشور تا تاریخ ۲۱ خرداد ۱۴۰۴
2. مأموران ثابت دستگاه‌های دولتی شاغل در خارج تا پایان همان سال
با این محدودیت، امکان سوءاستفاده و ایجاد رانت به حداقل می‌رسد.
⸻
مزایای واردات خودرو برای ایرانیان خارج از کشور
اجرای این طرح چند پیامد مثبت به همراه دارد:
۱. واردات خودرو بدون انتقال ارز
ایرانیان خارج از کشور با منابع مالی خود در خارج، خودرو وارد می‌کنند. این روش فشار بر ذخایر ارزی داخلی را کاهش می‌دهد.
۲. حذف محدودیت‌های ارزی
در قوانین گذشته سقف قیمتی وجود داشت. اما در طرح جدید سهمیه ارزی حذف شده است و خریداران آزادی عمل بیشتری دارند.
۳. ثبت سفارش شفاف و رسمی
فرآیند واردات تنها از طریق ثبت سفارش قانونی انجام می‌شود. این کار جلوی ایجاد بازار سیاه و واسطه‌گری را می‌گیرد.
۴. افزایش تنوع خودرو در بازار داخلی
ورود خودروهای مختلف باعث می‌شود مصرف‌کنندگان گزینه‌های بیشتری برای انتخاب داشته باشند.
۵. بهبود کیفیت و تعدیل قیمت‌ها
رقابت ناشی از واردات، خودروسازان داخلی را وادار به ارتقای کیفیت می‌کند. همچنین افزایش عرضه، احتمال کاهش نسبی قیمت‌ها را بالا می‌برد.
⸻
جمع‌بندی
طرح تازه وزارت صمت برای واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور یکی از مهم‌ترین تغییرات سیاست‌های خودرویی ایران به شمار می‌رود. این طرح شرایط خرید خودرو را برای مشمولان ساده‌تر می‌کند و هم‌زمان به بازار داخلی تنوع و رقابت می‌بخشد.
اگر اجرای این سیاست با دقت و شفافیت ادامه پیدا کند، هم ایرانیان خارج‌نشین و هم مصرف‌کنندگان داخل کشور از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد. حال باید دید چه میزان استقبال از این طرح صورت می‌گیرد و کدام برندها و مدل‌ها وارد ایران خواهند شد.